بخێر بهێن   .. نۆبوون بلۆگ پەنجەرەکا بچویکە بۆ دیتن و تێگەهشتنەکا نوی، گرنگیێ ب گەشەپێدانا هزر و شییانێن مرۆڤی ددەت   دیتنا من:    مروڤ ئارمانجە، بەرێ بنیاتێ جڤاکی یە، ئەگەر هاتە ژبیرکرن دێ ئاڤاهییەکێ سست وبێ بنیات دورست بیت، هەر وەختەکێ هروبایەکێ بچویک بهێت دێ هەرفیت.  ناما من:    نۆبوون د هزر وگۆتن وکریارێن مەدا

الجمعة، 10 فبراير 2012

بۆ قۆتابیان...چاوا بابه‌ت و وانێن خۆ بخوینن؟؟



سه‌گڤان حه‌سه‌ن دێره‌شى
خاندن(المذاكرة) نه‌ يا ب زه‌حمه‌ته‌ ئه‌گه‌ر قوتابى ئارمانجه‌ك، به‌رنامه‌ك، رێكه‌كا دورست هه‌بيت ولسه‌ر بجيت، لێ گه‌له‌ك جاران ژبه‌ر نه‌بونا وان مه‌رجێن مه‌ گوتين، به‌ربه‌ست دكه‌ڤنه‌ درێكا قوتابى دا ده‌مى دخوينيت، به‌رى هه‌ر تشته‌كێ دڤێت قوتابى به‌رسڤا ڤان پرسيارا بده‌ت، بوجى مروڤ دخوينيت؟ مه‌ره‌م ژ خواندنێ جى يه‌؟ قوتابى ل مال وقوتابخانێ ج بكه‌ت باشه‌؟ ئاريشێن قوتابى دگه‌ل خواندنێ؟ رێكين دورستێن خواندنێ جنه‌؟ له‌وما دێ هه‌ول ده‌ين ب كورتى به‌رسڤا ڤان پرسيارين خوارێ بده‌ين دا ببنه‌ ده‌رگه‌ه وپێشه‌كيه‌ك بو ڤێ بابه‌تى.
ج كه‌س (قوتابى) نينن حه‌ز نه‌كه‌ن د سه‌ركه‌فتى نه‌بن، د زانا نه‌بن، د ره‌وشه‌نبير نه‌بن، رێكا ڤان هه‌مى هيڤيا يا د خواندنێ دا، ويا دياره‌ كا مروڤێ خاندى ونه‌خاندى جه‌ند ژ ئێك جێواز ن، كا جه‌ند ئه‌و كه‌سێن ده‌ليڤه‌ بو نه‌ جێبوى بخوينن حه‌ز دكه‌ن وان ئه‌و ده‌ليڤا قوتابيێن ئه‌ڤرو هه‌با، ئه‌ڤجا بلا ئه‌م وانا بخو ژ وان وه‌ربگرين، دا بگه‌هينه‌ پاشه‌روژه‌كا گه‌ش وژيانه‌كا به‌خته‌وه‌ر بخو وجڤاكێ خو .
فه‌ره‌ قوتابى ل قوتابخانێ ج بكه‌ت؟
        باش هزر وگوهێ خو بده‌ته‌ ماموستاى، جونكى وانه‌ بتنێ 40 ده‌قيقه‌يه‌، ئه‌گه‌ر ته‌ گوهدارى نه‌كر ئه‌و ژ ته‌ جوو، ره‌نگه‌ يا ب زه‌حمه‌ت بيت ئيكێ دى وجاره‌كا دى بو ته‌ بابه‌تى شروڤه‌ بكه‌ت.
        ئه‌گه‌ر تو بابه‌تى تێنه‌گه‌هشتى پرسيار بكه‌، ج شه‌رم تێدا نينه‌ مروڤ داخاز بكه‌ت ژ ماموستاى جاره‌كا دى وباشتر بابه‌تى بو رون بكه‌ت، دا ده‌مێ تاقيكرنێ بابه‌ت يێ ب ساناهى بيت بو تێگه‌هشتنێ.
        رێزێ ل ماموستاى وكارگێريێ بگريت، ئه‌گه‌ر ته‌ رێز ل ماموستاى وكارگێريێ نه‌ گرت، واته‌ دێ په‌يوه‌نديێن ته‌ دگه‌ل وان ئالوز بن، وهوسا دێ وانه‌ وقوتابخانه‌ لبه‌ر جاڤێت ته‌ ره‌ش بن.
فه‌ره‌ قوتابى ل مال ج بكه‌ت؟
        روژانه‌ وانيێن خو بخوينيت، جونكى هه‌ر روژ ته‌ بابه‌ت وئه‌ركێن نوى يێن هه‌ين، له‌وما فه‌ره‌ روژ انه‌ 15 ده‌قيقا بده‌يه‌ هه‌ر بابه‌ته‌كێ دا نه‌ كه‌ڤنه‌ لسه‌ر ئێك وبه‌ر ته‌ گران نه‌بن ل ده‌مێ تاقيكرنا.
        تاقيكرنه‌كا سڤك بخو بكه‌، ده‌مێ تو بابه‌تى دخوينى به‌رى بجيه‌ بابه‌ته‌كێ دى تاقيكرنه‌كێ بخو بكه‌ دا ته‌ جه‌ند وه‌رگرتى يه‌ ودێ بيته‌ مراجعه‌ بو ته‌ ودێ تاقيكرنا لبه‌ر ته‌ ئاسن كه‌ت.
رێكا خواندنێ يا SQ3R:
هه‌ر قوتابيه‌ك ب ره‌نگه‌كى دخوينيت، بێ ده‌نگ، دهێت ودجيت، روينشتى لسه‌ر مێزێ، ب قه‌له‌م و وه‌ره‌قه‌، ...هتد، لێ ب ديتنا گه‌له‌ك كه‌سا رێكا (SQ3R) باشترين رێكه‌، ب ديتنا وان ئه‌ڤ رێكه‌ ئامرازه‌كه‌ ژبو خواندنه‌كا كارتێكه‌ر ، هاتيه‌ دانان ژ لايێ د.فرانسيس روبێنسون، خواندن لسه‌ر پێنج قوناغا دانا يه‌.
1.    به‌رێ خو دانه‌كا گشتى (التصفح) لاپه‌را ڤه‌دا وسه‌رێ بابه‌تا وخالێن گرنگ بخوينه‌ وبزانه‌ سوحبه‌ت جى يه‌...
2.    پرسيار كرن (التسائل) د سه‌رێ خودا پرسيارێ  ژ خو بكه‌ كا بابه‌ت جى يه‌؟ وجاوا هاتيه‌ دابه‌شكرن ...
3.    خواندن(القراءه‌) ده‌ستپێبكه‌ وهه‌مى بابه‌تى بخوينه‌ وتێبگه‌هه‌، برگه‌ برگه‌...
4.    گوهدان(استماع) تو بخو گوهێ خو بده‌ خو وبه‌رسڤێن خــو...
5.    لێ زڤرين (مراجعه‌)  جاره‌كا دى سڤك مراجعا بابه‌تى بكه‌...
گرنگترين ئاريشێن قوتابى دگه‌ل خواندنێ خواندنێ
·        ژبيركرن؟
·        هزرا مروڤى دجيته‌ جهه‌كێ دى؟
·        بێخيرتى؟
ئه‌گه‌رێن لاوازيا مزاكرێ؟
1.    مروڤ يێ هشيار نينه‌ ده‌مێ دخوينيت.
2.    خوانــدنا به‌رده‌وام، بـــێ بێنڤه‌دان.
3.    نه‌بونا حـــه‌ز و ڤيانێ بـــو خواندنێ.
4.     خواندنا بله‌ز و سه‌رڤه‌ سه‌رڤه‌(ستحي)
5.    هـــوسه‌ وقه‌ره‌بالغ ل جهێ خواندنێ.
6.    خاندنا وانه‌يێن وه‌كى ئێك ل دويف ئێك.

1-ژبيركرن: ئانكو پێزانين نا مينه‌ ل هزرا مروڤى ده‌مى لێ دزڤريت...
دا ژبير نه‌كه‌ى ڤان پێنگاڤا پاڤێژه‌:
ئه‌و تشتێ تو دخوينى (پێزانين) بكار بينه‌ يان بێژه‌، زوى ل وانا خو بزڤره‌ وبخوينه‌. نه‌هێله‌، وانا خو كورت بكه‌، بكه‌ برگه‌ برگه‌ وپێكڤه‌ گرێده‌ بو نمونه‌ (بابه‌تێن سه‌ره‌كى-بابه‌تێن فرعي-خالێن گرنگ...)

2- به‌لاڤبونا هزرا مروڤى(الشرود) ئانكو ده‌مێ مروڤ دخوينيت هزرا مروڤى دجيته‌ جهه‌كێ دى.

ئه‌گه‌ر:

ئه‌گه‌ر  قوتابى حه‌ژ ماموستايێ بابه‌تى نه‌كه‌ت، هزركرن د هنده‌ك تشتێن دى دا بكه‌ت (رێكخستن)، ئاريشێن خيزانى(ئاريشا دانه‌ به‌ر ده‌رگه‌هێ قوتابخانێ)، ئه‌گه‌رێن بابه‌تيانه‌(بابه‌تێ ب زه‌حمه‌ت، شيانێن ماموستاى)
جاره‌سه‌رى:
يا گرنگه‌ تو ل سپێدێ بخوينى، خال وهزرێن گرنگ وسه‌ره‌كى نيشان بكه‌، هاوكێشا ونه‌خشا (2-3) جاران بنڤيسه‌، تێبينيا وخالێن گرنگ بنڤيسه‌.
3- بێخيره‌تى: ئانكو مروڤى حه‌ز وخيره‌ت نينه‌ بابه‌تى بخوينيت وبه‌رده‌وام بيت.
ئه‌گه‌ر:
پشته‌ڤانى بو قوتابيى نه‌بيت، ئه‌گه‌ر قوتابى ئارمانج نه‌ بيت، خواندن بێى تێگه‌هشتنا بابه‌تى، ئه‌گه‌ر قوتابى باوه‌رى بخو نه‌بيت، روتينا به‌رده‌وام ونه‌ گورنكارى.
جاره‌سه‌رى:
بلا ته‌ ئارمانجه‌ك هه‌بيت، يێ بێهنفره‌ به‌، له‌زێ نه‌كه‌، دگه‌ل هه‌ڤالا بخوينه‌، هنده‌ك تشتێن ته‌رفيهى بكه‌ يێن تو حه‌ژێ دكه‌ى، جهێ خواندنا خو بگوهوره‌.
جه‌ند تێبينيێن گرنگ:
1.    هه‌ر 40 ده‌قيقا بخوينه‌ و 10-15 ده‌قيقا بكه‌ بێنڤه‌دانێ، هه‌ر ئێك ل دويف شيانا وه‌رگرتنێ كێم يان زێده‌.
2.    به‌رى خواندنێ گه‌له‌ك خوارنێ نه‌ خو، دا يێ سڤك بى و هه‌روه‌سا دا خه‌وا ته‌ دبه‌را نه‌هێت ب تايبه‌ت ل زڤستانا
3.    ده‌مێ تاقيكرنا خو ژ هنده‌ك تشتا بده‌ باش، وه‌كى به‌رێ خودانا زێده‌ بو ته‌له‌فزيونێ يان ده‌ركه‌فتنا زێده‌ ...
4.    ژ بابه‌ت ووانێن ب سه‌ناهى ده‌ستپێبكه‌، دا هه‌ر زوى خواندن ل به‌ر ته‌ گران نه‌بيت وپاشى زه‌وقێ ته‌ لسه‌ر بشكێت
5.    خواندنێ جه وده‌مێ گونجاى دڤێت، جهه‌كێ بێ قه‌ره‌بالغ ونه‌ يێ سار يان گه‌رم بيت، دره‌نگى شه‌ڤ نه‌خوينه‌.
6.    بابه‌تێن ب زه‌حمه‌ت ل وه‌ختێن زێرين بخوينه‌، ب تايبه‌ت به‌رێ سپێدێ جونكى مێشكێ مروڤى يێ سافى يه‌.
ژێده‌ر:
1-    موقع  www.studygs.net
2-    مشكلة المزاكرة (اسباب وعلاج) فتح افاق
3-    الذاكرة والنسيان/احمد عطى الله
4-  كيف تستكر دروسك/زين محمد شحاته‌


ليست هناك تعليقات: